Uzmanlarımızdan Uzm. Psk. Dan. Özge Gülmeriç'in yazısı...
Doğumdan itibaren – hatta daha öncesinden- çocuğunuza yüklediğiniz anlamlar vardır. Onun çok cesur, narin, akıllı, hareketli… nasıl bir çocuk olacağını mutlaka düşünmüşsünüzdür ve doğduğu andan itibaren de verdiğiniz mesajlarla çocukların kendilerine ilişkin algılarını oluşturmalarına yardımcı olursunuz.
Özgüven bir çocuğun kendisine yönelik iyi duygular geliştirilmesi sonucu kendisini iyi hissetmesi demektir. Başka bir deyişle kendisi olmaktan memnun olması ve bunun sonucu kendisi ve çevresiyle barışık olması demektir.
Özgüveni yüksek olan bireyler genelde, kendilerine güvenen, başarma isteği olan, iyimser, zorluklardan yılmayan, yeni düşüncelere ve deneyimlere açık ve araştırmacı, insan ilişkilerinde rahat ve sevecen, sorumluluk yüklenen ve atılımcı bir kişilik özelliğine sahiptirler. Kendilerini saygı ve kabul edilmeye değer, yararlı ve önemli kişiler olarak algılarlar.
Anne babalar olarak çocuğunuzun özgüven gelişimini desteklemek için neler yapabilirsiniz?
- Çocuğun aile bireyleriyle olan ilişkileri, diğer insanlara ve tüm yaşama karşı aldığı tavırlarının benimsediği tutum ve davranışlarının temelini oluşturur. Var olmalarının sizin için ne kadar önemli olduğunu onlara hissettirin. Onları önemli yapan yaptıkları şeyler değil, kendilerini oldukları için sevdiğinizi hissettirin ve söyleyin.
- Çocuğunuza kendisine özgü yeteneklerini ortaya çıkartmasında yardımcı olun. Merak ve yaratıcılık duygularını kaybetmeden hayatı boyunca yeni yönlerini keşfetmesine destek verin. Evet, her zaman her yaptığı işte başarılı olamayacaktır ama yenilgilerinden de deneyim elde edebileceğini öğretin.
- Yaptıkları ve ilgilendikleri şeylerin sizin için ne kadar önemli ve değerli olduğunu gösterin.
- Evinizde herkesin birbirine güveneceği bir ortam oluşturun. Kendini tanıması adına yapacağı yanlışlara hazırlıklı olun, onun da bu durumlarda çocuğunuzun yanında olun ve yarattığı mucizelere tanık olun.
- Çocuğunuza kendi davranışlarınızla örnek olduğunuzu unutmayın. Sizin onlara ve çevrenize karşı olan tutumlarınızın da çocuklarınız için canlı bir örnek olduğunu unutmayın.
- Beklentileriniz çocuğunuzun seviyesinde olsun, onu aşacak beklentilerden kaçının. Her birey kendini farklı bir şekilde gerçekleştirir, çocuğunuz belki de sizin hayal ettiğiniz gibi bir çocuk olmayacak ama kendisine göre “başarılı” olmasını için yardımcı olun.
- Çocuklarınıza sorumluluklar verin. Başarı duygusunu tatması için ona fırsatlar yaratmaya çalışın.
- Birlikte vakit geçirerek ona değer verdiğinizi gösterin.
- Çocuğunuzla ilgili problemleri onu suçlamadan ya da onun karakterini eleştirmeden tartışın.
- Grubun bir parçası olduğunu hissettiği, takım çalışmasını gerektiren aktivitelerle özgüven gelişimini destekleyin.
- Ailenin içinde kendisine ihtiyaç duyulduğunu fark etmesini sağlayın.